Η Γκαλερί Έρση την Πέμπτη 13 Δεκεμβρίου 2012, 8.00 μ.μ. εγκαινιάζει την ομαδική έκθεση Golden Age - Ζωγραφική – Γλυπτική – Κόσμημα

Επιμέλεια έκθεσης׃  Ίρις Κρητικού

Ο χρυσός ως σύμβολο άφθαρτης αιωνιότητας και το χρυσό ως χρώμα, λαμπρότητα και υφή, αντιπροσωπεύοντας τη δύναμη και την τελειότητα σε κάθε τους έκφανση, αλλά και την επιθυμία του ανθρώπου να τις κατακτήσει, απασχόλησαν την τέχνη από τις πιο πρώιμες περιόδους της. Θυμίζοντας στους ανθρώπους τον ήλιο, η λάμψη και η αντανάκλαση του χρυσού συνδέθηκαν με μαγικές ιδιότητες κατά την αρχαιότητα, ενώ αποτέλεσαν αιτία πολέμων και αφανισμού πολιτισμών στις περισσότερες ηπείρους του κόσμου, από την εκστρατεία του Ιάσωνα στη μυθική Αία με στόχο το χρυσόμαλλο δέρας, έως τους ισπανούς κατακτητές των προκολομβιανών πολιτισμών και τους όψιμους πολυεθνικούς διαχειριστές των μεταλλείων της Αφρικής.

Το πολύτιμο μέταλλο συνδέθηκε στη Βίβλο και τις ιερές γραφές τόσο με τις κρατούσες δυνάμεις του καλού  -τη θεϊκή αγάπη, την αρετή και τη δικαιοσύνη-, όσο και με τα έσχατα βάθη του κακού, ενώ στο βιβλίο της Εξόδου, ο χρυσός μόσχος αποτελεί σκοτεινό σύμβολο ειδωλολατρίας και αντίστασης στον Θεό. Στις αντιφατικές δυνάμεις καλού και κακού στηρίχθηκε εξάλλου και ο γνωστός μύθος των αλχημιστών του μεσαίωνα που μπορούσαν να μεταμορφώνουν κοινά μέταλλα σε χρυσό: η «μαγική» αυτή διαδικασία αποτελεί στην ουσία μια παραβολή για την ανάγκη της μετατροπής ταπεινών ανθρώπινων ενστίκτων όπως η λαιμαργία, το μίσος και ο εγωισμός σε προτερήματα όπως η αγάπη, η αρετή και η συμπόνια μέσω της διαδικασίας της αυτο-κάθαρσης. Στιλπνό σύμβολο της ψυχικής αυτής μετατόπισης, ο χρυσός.
Πολύ αργότερα, στην περίοδο της Αναγέννησης, ο χρυσοχόος Benvenuto Cellini, διαβόητος εγκληματίας και κατά συρροή δολοφόνος αλλά εξαιρετικά γενναιόδωρος, τιμήθηκε με έναν ανδριάντα από την πόλη της Φλωρεντίας αφού προσέφερε στον Φραγκίσκο τον Α΄ την περίφημη ολόχρυση αλατιέρα του. Στη βικτωριανή εποχή, ο εκκεντρικός βιομήχανος George Richards Elkington εφηύρε την ηλεκτρολυτική επιμετάλλωση και, κυρίως, την επιχρύσωση, προσφέροντας στους απλούς ανθρώπους της εποχής του τη δυνατότητα της κατοχής μιας βασιλικής λάμψης. Αντίστοιχα, στη λογοτεχνία, ο χρυσός αποτέλεσε σύμβολο και επίκεντρο πυκνών αλληγορικών αφηγήσεων όπως εκείνες του Geoffrey Chaucer (Canterbury Tales), αξέχαστων μυθιστορηματικών ηρώων όπως ο Dr. Faustus του Christopher Marlowe και σημείο αναφοράς παγκόσμιων συγγραφέων όπως ο Rudyard Kipling που χρησιμοποίησε τον χρυσό για να περιγράψει μια εποχή ραγδαίας εκβιομηχάνισης και κοινωνικών αλλαγών.

Έως σήμερα, ο αστραφτερός «χρυσός κάμπος» ασκεί μια παράξενη έλξη επάνω μας, από τα χρυσά φωτοδόχα ψηφιδωτά της Ραβέννας και το διαχρονικό στην ωραιότητά του «Φιλί» του Klimt όπου η πληθωρική χρήση του φύλλου χρυσού εξέρχεται από τις βυζαντινές εικόνες μέσα από μια άυλη διαδρομή, έως τη λιτή πνευματικότητα της χρήσης του χρυσού στον Malevich, τις αναπάντεχες βυζαντινές καταβολές του Warhol, την ολόχρυση αστραφτερή πληθωρικότητα του Jeff Koons και τη χθόνια χρυσή πρώτη ύλη του Damien Hirst.
Στη χριστουγεννιάτικη Αθήνα του 2012, ακροβατώντας ανάμεσα σε ληγμένες «χρυσές» πιστωτικές κάρτες και ανταλλακτήρια χρυσού, οι καλλιτέχνες του «Golden Age» επιβεβαιώνουν πώς ό,τι λάμπει δεν είναι αναγκαστικά χρυσός, αλλά ότι η τέχνη εξακολουθεί να έχει την αθωότερη λάμψη.

Ίρις Κρητικού
Δεκέμβριος 2012

Συμμετέχουν οι: Π. Αγγελίδης, Κ. Βαλαής, Σ. Βασιλείου, Μ. Βουτσινάς, Μ. Βενιός, Μ. Γαλάνη – Κρητικού, Μ. Γιαννακάκη, Γ. Γκρεμούτη, Γ. Δέρπαππας, Μ. Ιωαννίδου, Γ. Καρδαμάτης, Α. Κατσιμάρδος, Χ. Κεχαγιόγλου, Α. Λίτη, Θ. Μανωλίδης, Α. Μάτσα, Χ. Μπεκιάρης, Ι. Μπονάτσου,  Β. Μπότουλας & Χ. Λαμπρακοπούλου, Γ. Παπαδάκη, Β.Παπανικολάου, Α. Παπακώστας, A. Παπαλεξανδρή, Κ. Παπατριανταφυλόπουλος, Φ. Παρασκευουδάκης, Ν. Στεφάνου, Ν. Στρατάκης, Β.Τρίγκα,  Γ. Τσεριώνης, Π. Φαμέλης, Π.  Φειδάκης, Ε. Φούνκ, Μ. Χάρος, Π. Χαμπίδης, Ν. Χούτος