Ο καλλιτέχνης δημιουργεί επίτοιχες συνθέσεις κι «εγκαταστάσεις» στον χώρο, χρησιμοποιώντας συνδυασμούς υλικών, όπως μέταλλα, ξύλα, χαρτιά, υφάσματα, στα οποία επεμβαίνει κατά περίπτωση με τεχνικές της κοπής, πίκμανσης, συγκόλλησης, χύτευσης, ξυλογλυπτικής, κεντήματος, αυτοτελών σχεδίων και τυπωμάτων. Η επιλογή των υλικών, καθώς και η διαλεκτική τους σχέση αφορά, στα έργα του, την υπόδειξη της αντιθετικής συνομιλίας ανάμεσα στην ανθεκτικότητα και στην φθαρτότητα, στην μοναδικότητα και στην επαναληπτικότητα, στο εφήμερο και στην διάρκεια, στο διαπερατό και στο αδιαπέραστο, στο φθεγγόμενο και στο ανείπωτο, όπως επίσης στην δομή και στις ποικίλες αναπλαστικές μεταλλαγές, που διαμορφώνουν οι «σταυρόσχημες αναγωγές» του.

Επίκεντρο, σε αυτή την ενότητα του Νίκου Τριανταφύλλου, αποτελεί το σταυρικό σχήμα, με τη μακραίωνη διαπολιτισμική παράδοση που το συνέχει, και την θρησκευτικότητα των παραπομπών του. Το ενδιαφέρον στα συγκεκριμένα έργα εστιάζεται στην ανάλυση και στην αποδόμηση, στην μεταποίηση και στην ανασυγκρότηση επιπέδων κι επιφανειών, που διαμορφώνουν παράδοξους και δικτυωτούς κανάβους, ανάμεσα στον «λόγο» και στο «ειδέναι» της εικονοποίησης. Με τελετουργικό τρόπο και μέσα από μια εργοτεχνική πρακτική που απαιτεί, όση δεξιότητα, άλλη τόση στοχαστικότητα, στα «εννοιακής» αντίληψης (conceptual) έργα του, ο καλλιτέχνης δημιουργεί αντιστοιχίες ανάμεσα στα αρχέτυπα και στην καθημερινότητα, στον λειτουργικό χρόνο και σε εκείνον της βιωτής. Η γλώσσα της επικοινωνίας κι εκείνη της δέησης, κατακερματίζονται σε συλλαβές κι αρθρώσεις, αποκαλύπτοντάς μας τις μετρικές τους και τονικά φωτογενείς μονάδες, των οποίων τα ρυθμικά εποικοδομήματα θυμίζουν καλειδοσκόπιο.

Στα έργα του Νίκου Τριανταφύλλου, το πεπερασμένο, σαν αραχνοϋφαντος ιστός συνδιαλέγεται με το εν δυνάμει εφικτό, όπως και το ορατό με το αθέατο. Αμφίτροπες σχέσεις αναπτύσσονται ανάμεσα στις δύο και στις τρεις διαστάσεις, στο φως και στις σκιές, στην αφή και στην οπτική αίσθηση, με έμμεσες αναφορές στην οντολογία και στην φαινομενολογία, όπως επίσης στην νόηση και στο συναίσθημα. Εντυπωσιάζει στα έργα αυτά, η χωρίς εγκεφαλισμούς αφοσίωση και η προσηλωτική σπουδή του καλλιτέχνη στα μεγέθη που «χαρτογραφεί» τον κόσμο του, καθώς και στις ποιότητες με τις οποίες αποδίδει την εσωτερική τους δόνηση, ασκούμενος στις μονάδες και στα πλέγματα της πολλαπλασιαστικότητάς τους, με το περιέχον της ενδοχώρας να απεκδύεται κάθε φορά στα περιεχόμενά του, τα οποία προσλαμβάνουν την «σκευή» μιας ρυθμοτεχνικής ποικιλίας και μιας πολυμέρειας νοημάτων. Των νοημάτων, που διασταυρώνονται μέσα από τις «τάξεις» και τις συλλαβές συμπτώσεων κι ασύμπτωτων καταστάσεων του χώρου, εκφράζοντας ουσιαστικά και «χρωματίζοντας» εντέλει τις χροιές και τα διανύσματα του απεριχώρητου.

Στην πρόσφατή του έκθεση (με επίτοιχα έργα κι «εγκατάσταση», ο Νίκος Τριανταφύλλου αξιοποιεί σχεδιαστικά τις τεμνόμενα κάθετες και οριζόντιες γραμμές, καθώς και τις διαγώνιες, όπου σε όλους τους συνδυασμούς τους λειτουργεί - ως κάναβος - το σταυρικό πλέγμα, δημιουργώντας τρίγωνα κι εξάγωνα, με συνεχόμενες «αλληλοπεριχωρήσεις». Ο εικαστικός του διάλογος αναπτύσσεται ανάμεσα σε επιφάνειες κι επίπεδα, επανασυστήνοντας την έννοια του χώρου. Ο ένας σχηματισμός γεννιέται μέσα από τον άλλον, με την ευρηματική διάταξη μοτίβων, τα οποία παραπέμπουν σε τάξεις, αναλογίες, αναδιπλώσεις, αντιστοιχίσεις και ρυθμούς των πολλαπλασίων της μικρότερης μετρικής μονάδας που διαρκώς ανασχηματίζεται κι αποκτά διαφορετικές νοηματικές, όσο κι αισθητικές σχέσεις, στο κάθε «μικροπεριβάλλον» που λειτουργεί. Το σχέδιο και το χρώμα, με τις κατάλληλες επικαλύψεις τους, τις συμμετρίες και τις αναγωγές τους, δίνουν την εντύπωση μιας ύλης που εξαϋλώνεται κι αποκτά πνευματικές διαστάσεις, μέσα από δαντελωτούς δαιδάλους, εκεί όπου η ατομικότητα υποχωρεί και μετατρέπεται σε έναν «αίνο» της πραγματικότητας, ορατής και αθέατης.

Τα έργα του Νίκου Τριανταφύλλου, χωρίς να αποποιούνται τις χριστιανικές τους αναφορές, ανοίγουν παράλληλα έναν διάλογο με κοσμικά κείμενα, κυρίως με στίχους του ποιητή Γιώργου Σαραντάρη. Τα γράμματα των φράσεων επιμεριζόμενα και διευθετημένα μέσα στα έργα του, διαμορφώνουν ένα είδος puzzle, προσδίδοντας μέσα από τις αποδομήσεις κι αναδομήσεις της εννοιοδοσίας τους, μια αίσθηση μουσικού ισοκρατήματος και τροπισμών, η οποία προσφέρει πρωταγωνιστικό ρόλο στην υφή, στις τονικότητες και στον χαρακτήρα των ποιοτικών διαφορών της επαναληπτικότητας, αλλά και των μεγεθών, στα υποβλητικά αυτά έργα της προσήλωσης και μετουσίωσης μιας «υλικότητας», που ενώ υφίσταται, διαρκώς λανθάνει, αλλάζοντας σε κάθε οπτική προσέγγιση, το νοηματικό της και μεταφυσικό πλέον περιεχόμενο.

Αθηνά Σχινά
Ιστορικός Τέχνης